Jak przygotować posiłek, aby był nie tylko smaczny, ale też pożywny i wspierał nasze zdrowie. Odpowiednia dieta jest w ajurwedzie kluczowym elementem zdrowego życia. Jakie połączenia pokarmów są najbardziej wskazane? Jak równoważyć ogień trawienny za pomocą pożywienia?

Właściwe połączenie pokarmów, stosownie do ich cech i smaków, poprawia oraz ułatwia trawienie. Właściwe połączenie stanowi klucz do redukcji ama – toksycznych resztek – i poprawy wchłaniania pożywienia. Ciężkie pokarmy, takie jak owsianka, mogą stać się lżejsze dzięki dodaniu odrobiny imbiru lub/i kardamonu. Te przyprawy pomogą strawić posiłek oraz poprawić przyswajanie odżywczych elementów.

Takie zabiegi, jak moczenie suchych pokarmów, na przykład fasoli, i odpowiednie gotowanie, usprawnią proces trawienia i wchłaniania składników odżywczych bez wytwarzania zbyt dużej ilości gazów.

Spożywanie ciepłego jedzenia również pozwala na lepsze trawienie i przyswajanie, co z kolei przyczynia się do zminimalizowania produkcji toksyn. W przepisach ajurwedyjskich wykorzystujemy te zasady, a zatem potrawy przygotowywane zgodnie z tymi recepturami polepszą trawienie i przyswajanie pokarmu.

Znaczna część warzyw cechuje się lekkością, można je więc łączyć w potrawach z większością innych pokarmów. Bez względu na to, czy będą ugotowane (wtedy na ogół są lekkie), czy surowe (cięższe z perspektywy ajurwedyjskiej), wydobycie ich zalet będzie zależało od kucharza. Owoce w większości są lekko oleiste i dlatego korzystnie wpływają na trawienie, jeśli są spożywane na początku posiłku lub jeszcze przed nim. Owoce jednak najlepiej spożywać same, bez dodatków. Gotowane owoce są łatwo przyswajane przez te osoby, których system trawienia jest słaby, jako że ciepło sprawia, iż pożywienie staje się lekkie.

W ajurwedzie unika się łączenia zbyt dużej ilości pokarmów wysokobiałkowych. W celu optymalnego trawienia nie poleca się łączenia ryb czy mięsa z nabiałem lub z fasolą i orzechami. Wyjątkiem od tej reguły jest jogurt, często dodawany do potraw w niewielkich ilościach, by poprawić ich smak i wchłanianie.

W tym zestawieniu zboża uważa się raczej za skrobię niż za białka. Produkty pełnoziarniste można dodawać do większości potraw, gdyż są one doskonałym źródłem witaminy B i zawierają śladowe ilości minerałów.

Objawy słabego agni (ognia trawiennego) są znacznie częstsze niż problemy z jego nadmiarem. Niektóre typy budowy ciała – przede wszystkim wata – są szczególnie narażone na brak wystarczająco silnego agni.

Zbyt mocne agni może się objawiać w postaci nadmiaru gazów w organizmie, chociaż najbardziej widocznym symptomem jest uczucie palenia w przewodzie pokarmowym, zwłaszcza w żołądku i dwunastnicy. Mogą pojawić się: biegunka, nerwowość, nadpobudliwość i gadatliwość, a także potliwość i pragnienie.

Spożywanie zbyt dużej ilości rozgrzewającego pożywienia lub niejedzenie przez dłuższy okres może zbyt mocno pobudzić agni. Przypomina to nieco zachowanie człowieka wybuchowego, który usiłuje stłumić złość.

Spożywanie mniejszych i prostych posiłków jest dobrym sposobem, by rozpocząć ożywianie zrównoważonego agni. Woda ze świeżą cytryną lub limonką to delikatny sposób na oczyszczenie i pobudzenie agni. Delikatna herbata z imbiru jest dobrym czynnikiem stymulującym spowolnione agni i redukującym gazy.

Stosowanie właściwych kombinacji pokarmów oraz używanie określonych ziół znacznie polepszają trawienie. Mieszanka świeżo zmielonego kminu, kolendry oraz kopru jest znanym od lat sposobem na pobudzenie oraz wzmocnienie agni. Wsłuchiwanie się w swoje ciało i w jego potrzeby to także dobra metoda.

Jeśli musisz podjąć radykalne kroki, by zrównoważyć swój układ pokarmowy, skonsultuj się z lekarzem ajurwedyjskim. Zioła ajurwedyjskie, na przykład triphala, amalaki, bibhitaki, haritaki czy pippali, stosowane pod okiem doświadczonego terapeuty, mogą się okazać doskonałą pomocą.

Wypróbuj zioła i przyprawy, które sprawią, że twoje posiłki będą bardziej wyrazistsze w smaku i będą działać prozdrowotnie. Zobacz w zielonysklep.com

Przeczytaj także:

Zdrowa dieta - piękny wygląd

Potrawy dla dzieci - smaczne dodatki

Co to jest dieta praniczna

Opracowanie na podstawie:

Ajurwedyjska książka kucharska. Amadea Morningstar, Urmila Desai. Książka ukazała się nakładem wydawnictwa a-ti sp. z o.o., Kraków 2015.