Wokół spożywania mleka i produktów mlecznych narosło wiele mitów i kontrowersji. Przeczytaj, jak nabiał wpływa na nasz organizm oraz które produkty nabiałowe są polecane lub niewskazane dla osób typu wata, pitta i kapha?

Dla osób typu wata, jeśli tylko nie mają one alergii, nadają się wszystkie produkty nabiałowe. Twarde sery należy jeść w małych ilościach, gdyż są one tak skoncentrowane, że powinno się je przetwarzać do postaci bardziej płynnej, takiej jak fondue. Jogurt zmieszany z wodą i przyprawiony imbirem, kminem lub podobnymi przyprawami pomaga usunąć nadmiar wata z organizmu. Ponieważ słodki smak łagodzi wata, warto dodać do jogurtu lub ciepłego mleka trochę miodu. Ser biały możesz podać z łyżką oleju migdałowego i pestkami dyni.

Dla osób typu pitta nadają się wszystkie słodkie produkty nabiałowe oraz niesolone masło i ghee, nie zaleca się natomiast nabiału kwaśnego. Można pić jogurt przyprawiony cynamonem lub kolendrą i kilkoma kroplami soku cytrynowego, posłodzony i zmieszany w równej proporcji z wodą. Osoby o tej doszy powinny jadać miękkie, niesolone sery. Należy ściśle ograniczyć spożycie twardych serów. Biały ser możesz podać rozrobiony z łyżką oleju lnianego lub oliwy z oliwek. Dobre będą też przyprawy: kolendra, kardamon, koper, kurkuma oraz w niewielkich ilościach kmin i czarny pieprz.

Osobom typu kapha nie jest potrzebna ciężka, oleista, lepka i wychładzająca energia produktów nabiałowych, które są bardzo podobne do samej kapha. Wskazane jest ghee w niewielkich ilościach. Mleko kozie jest lepsze niż krowie, ponieważ ma bardziej rozgrzewający charakter. Mleko kozie jest też lżej strawne od krowiego.

Jogurt zaostrza doszę kapha, ponieważ ma niemal takie same właściwości jak ona. Miód sprawia, że jogurt w nieco mniejszym stopniu wytwarza kapha, w szczególności jeśli dodamy jeszcze inne przyprawy. Dodanie wody do przyprawionego jogurtu powoduje jego rozcieńczenie, a gdy go ubijamy, jego żelowa struktura zmienia się. Mieszanka, jaką w rezultacie otrzymujemy, w bardzo niewielkim stopniu zaostrza kapha i znacznie poprawia trawienie. Filiżanka takiego napoju jest wskazana dla wszystkich, którzy nie mają alergii na nabiał.

Twarożek wspaniale chłodzi doszę pitta, a jego wilgotna ciężkość jest także równoważąca dla wata. Wielokrotnie można nim zastąpić w przepisach – częściowo lub całkowicie – kwaśną śmietanę czy jogurt, niekiedy z dodatkiem odrobiny soku z cytryny. Twarożek można podawać ze świeżo zmielonym czarnym pieprzem. Wtedy lepiej trawią go wszystkie dosze, ogranicza on także nasilenie kapha.

Podaj swój ulubiony twarożek z dodatkiem chyawanprash (chyawanprash to unikalna receptura 40 ajurwedyjskich ziół o konsystencji dżemu w słodko-pikantnym smaku). Powstanie pyszna, kremowa pasta do chleba lub słodkiej bułeczki. Chyawanprash możesz zmieszać też z mlekiem krowim lub mlekiem sojowym – powstanie smaczny, gęsty napój o orientalnym smaku.

Opracowanie na podstawie:

Ajurwedyjska książka kucharska. Jak zdrowo żyć i dobrze się odżywiać. Amadea Morningstar, Urmila Desai. Książka ukazała się w serii a-ajurweda.pl, nakładem wydawnictwa A-ti information services, Kraków 2011.