
Coraz częściej zastępujemy tradycyjną mąkę pszenną – innymi rodzajami mąk. Nie tylko mąką żytnią czy orkiszową. Jakie właściwości i smak mają mąki bezglutenowe? Mąka kasztanowa, mąka jaglana, gryczana, mąka kokosowa, ryżowa, mąka z amarantusa, z cieciorki – sprawdź nasz wybór.
Mąka z ciecierzycy (cieciorki)
Jest bogata w białko, mikroelementy, na przykład fosfor, potas, cynk oraz witaminy z grupy B, żelazo, magnez. Zawiera bardzo dużo błonnika. Skład aminokwasowy białka mąki z ciecierzycy przypomina pełnowartościowe białko pochodzące z mięsa.
Ze względu na dużą zawartość cennego białka oraz witamin z grupy B jest szczególnie polecana w diecie wegetarian oraz wegan.
Mąka z ciecierzycy ma wszechstronne zastosowanie, gdyż można jej używać do wyrobu słodyczy, past do pieczywa (pyszny jest zwłaszcza hummus) oraz do wypieków zarówno słodkich, jak i słonych.
Jest doskonała na ciasto naleśnikowe, do przyrządzania warzyw i owoców w cieście. Samo ziarno ciecierzycy (najlepiej gotowane) nadaje się do robienia wegetariańskich kotlecików. Popularną potrawą z ziarna ciecierzycy jest falafel, czyli kotleciki z cieciorki.
Mąka z kasztanów
Nieco mniej popularna mąka z kasztanów jest bogata w skrobię i błonnik. Zawiera witaminy z grupy B (B1 oraz B2), a także witaminę E i potas. Zawiera bardzo dużo witaminy C (ilość witaminy C porównywalna z cytryną). A zatem działa wspaniale na skórę (witamina E) oraz poprawia odporność (witamina C).
Ze względu na dużą zawartość witamin z grupy B zalecana jest w diecie wegetariańskiej i wegańskiej.
Mąka z kasztanów jest dość kaloryczna – 100 gramów mąki to 180 kcal. W smaku przypomina orzechy. Zawiera lecytynę, magnez, żelazo i potas.
Jest bardzo smaczna, można z niej przygotowywać pieczywo słodkie oraz słone, a także naleśniki. Nadaje się do robienia różnych wypieków oraz chleba.
Mąka jaglana
Mąkę jaglaną uzyskuje się z przemiału nasion prosa. Jest bardzo wartościowa – podobnie jak mąka gryczana. Zawiera mało skrobi, a dużo łatwo przyswajalnego białka. Zawiera dużo witamin z grupy B (B1, B2, B6) - jest polecana w diecie wegańskiej, a także w diecie lekkostrawnej.
Zawiera sporą ilość żelaza, miedzi, a także krzemionkę, witaminę E oraz lecytynę. Mąka jaglana ma bardzo charakterystyczny smak. Pieczywo czy ciasta przyrządzone na mące jaglanej są bardzo suche – zamiast niej użyć ugotowanej i zmielonej kaszy jaglanej. Można jej używać zarówno do potraw słonych, jak i słodkich.
Mąka z amarantusa
Mąka z nasion amarantusa ma wysoką wartość odżywczą. Zawiera około 17 procent wartościowego białka. Zalecana jest zatem w diecie wegetariańskiej, a także dla tych, którzy intensywnie trenują i potrzebują więcej białka dla regeneracji mięśni.
Zawiera około 8 procent tłuszczu bogatego z niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Zawiera tez żelazo, którego jest pięciokrotnie więcej niż w pszenicy, wapń, magnez oraz witaminy z grupy B.
Mąka z amarantusa ma specyficzny smak – posiada lekką goryczkę. A zatem lepiej nie dodawać jej zbyt wiele – można wymieszać ją z innym rodzajem mąki, np. jaglaną. Natomiast ziarno ekspandowane z amarantusa jest pozbawione smaku goryczki. Ziarno ekspandowane doskonale nadaje się do wyrobu pieczywa i słodkich wypieków.
Mąka ryżowa
Mąkę ryżową wytwarza się z drobno zmielonych ziaren ryżu. Mąkę ryżową razową otrzymuje się z ryżu brązowego – podobnie jak ryż brązowy zawiera pełnowartościowe białko, witaminy z grupy B, witaminę K i E, wapń, żelazo, potas, cynk, fosfor, mangan, magnez.
Jeśli używamy mąki z białego ryżu, to pozbawiona jest ona najbardziej pełnowartościowego zarodka i łuski bogatej w błonnik. Taka mąka ma mniej witamin i nie zawiera błonnika.
Mąka ryżowa jest delikatna w smaku, lekkostrawna i niskokaloryczna. Najbardziej nadaje się do wyrobu naleśników i jako dodatek do pieczywa oraz ciast. Nie zmienia smaku potrawy, tak jak mąka gryczana. Jej indeks glikemiczny to 60.
Mąka gryczana
Mąkę gryczaną uzyskuje się z nasion gryki. Ma kolor szarobrązowy i charakterystyczny smak z nutką goryczki. Zawiera dużo białka, około 70 procent węglowodanów, 10 gramów błonnika (w 100 gramach), dużo magnezu, a także potas, fosfor, cynk, wapń, miedź, mangan i sód.
Ma niski indeks glikemiczny (40), a więc może być spożywana przez osoby chorujące na cukrzycę. Jest to mąka stosunkowo niedroga. Doskonale nadaje się do przyrządzania potraw zarówno słonych, jak i słodkich. Ze względu na to, że nie każdy lubi łączyć słodki smak z gorzkim smakiem gryki – można do potrawy czy ciasta dodać trochę startych jabłek, soku z cytryny i korzennych przypraw (np. cynamon lub imbir). Ponadto starte jabłko czy banan nadadzą potrawie wilgotną konsystencję.
Przeczytaj także:
Placuszki ziemniaczane bez glutenu
Nasiona chia - bogactwo błonnika i minerałów
Opracowanie na podstawie:
Wegańskie wypieki i potrawy bez glutenu. Teresa Reimann. Wydawnictwo Purana, Wrocław 2015. – książkę można nabyć w zielonysklep.com