Jesień inspiruje nas do przyrządzania pożywnych posiłków - bardziej rozgrzewających, spożywanych na ciepło, z większą ilością przypraw. Przesilenie jesienne jest czasem, kiedy warto zadbać o siebie. Podajemy kilka pomysłów na jesienne menu. Pyszne, pożywne, aromatyczne - wypróbuj.

Co na śniadanie?

Dla osób wata polecamy śniadanie złożone z gotowanych płatków zbożowych lub ryżu basmati gotowanego z cynamonem i kardamonem. Do potrawy można dodać pestki dyni lub nieco posiekanych, obranych ze skórki migdałów. Jeśli masz czas, zrób naleśniki gryczane lub serowy omlet.

Dla osób pitta polecamy śniadanie złożone z ryżu lub owsianki gotowanej na mleku sojowym, krowim lub słonecznikowym. Do owsianki dodaj duszone gruszki, jabłka, trochę cynamonu oraz prażone pestki dyni.

Dla osób kapha polecamy śniadanie złożone z kaszy jaglanej lub gorące płatki kukurydziane z dodatkiem suszonych śliwek lub duszonych gruszek lub jabłek (najlepsze z dodatkiem cynamonu i kardamonu).

Co na lunch i co na obiad?

Jeśli masz doszę wata, na lunch przyrządź zupę z cebuli lub sałatkę szparagową na ciepło. Na obiad dobrze sprawdzi się ryż lub makaron z tofu oraz curry z pasternaku i marchewki. Korzystnie wpłynie też kiczadi rozgrzewające lub słodkie buraczki gotowane na parze.

Jeśli masz doszę pitta, na lunch przyrządź zupę-krem z brokułów z kruszonymi migdałami lub zupę warzywną z kaszą jęczmienną i sałatkę z zielonego groszku. Dobrze sprawdzi się też sałatka z pora, rzodkwi i pestek słonecznika. Na obiad przygotuj pieczone ziemniaczki z brokułami lub czerwoną fasolę z ryżem.

Jeśli masz doszę kapha, na lunch przyrządź zupę cebulową lub szpinak z ziemniakami. Dobrze sprawdzi się też zupa brokułowa ze słonecznikiem i ryżem basmati. Na obiad dobrym pomysłem będzie makaron gryczany z tofu i sałatką z duszonej marchewki. Dobrze sprawdzą się też pieczone ziemniaki lub kasza jaglana z dodatkiem pieczonego bakłażana.

Co na deser?

Jeśli masz naturę wata, na deser sięgnij po ciasto dyniowe lub owsiane ciasteczka z sezamem.

Jeśli masz naturę pitta, na deser sięgnij po kuleczki z bakaliami lub pudding ryżowy. Przygotuj ciasteczka owsiane lub koktajl z daktyli. Dobrym pomysłem jest mus jabłkowy na ciepło z dodatkiem nasion słonecznika. Jeśli jesteś bardzo głodny, przyrządź naleśniki z jagodami i syropem klonowym.

Jeśli masz naturę kapha, Na deser sięgnij po pieczone jabłka lub gruszki z przyprawami. Pyszna będzie też żurawina w sosie pomarańczowym.

Co do picia?

Jeśli masz doszę wata, pij dużo ciepłych napojów – herbata ziołowa, kawa zbożowa, mleko orzechowe, herbata imbirowa, gorące mleko z przyprawami oraz gorące mleko z imbirem.

Jeśli masz doszę pitta, pij: gorące mleko z przyprawami, kawę zbożową, herbaty ziołowe, ciepłe mleko migdałowe, sok winogronowy lub jabłkowy.

Jeśli masz doszę kapha, pij: gorącą herbatę imbirową, herbatę z korzenia lotosu, gorące mleko sojowe z przyprawami, gorące herbaty ziołowe (m.in. miętowa, jabłkowa, gruszkowa, jagodowa). 

O czym warto pamiętać?

Zbilansowany posiłek zawiera białko, węglowodany złożone oraz jeden lub więcej dodatek warzywny. Kiczadi (proste, indyjskie danie złożone z ryżu basmati, fasoli mung oleju oraz przypraw) jest dobrym przykładem potrawy jednogarnkowej, która zawiera wszystkie wyżej wspomniane składniki.

Warzywna zupa jęczmienna jest innym świetnym daniem tego typu, jeśli dodamy do niej tofu lub soczewicę. Innym łatwym przykładem jest curry warzywne z ryżem. Przyprawy zaostrzają smak oraz przyozdabiają dania. Dzięki przyprawom (kurkuma, kolendra, suszona pietruszka, cynamon, tymianek, kmin i wiele innych) nudny posiłek może stać się ciekawym daniem w bardzo szybki sposób.

Pamiętaj o przyprawach

Jeśli masz konstytucję wata, możesz dodawać do potraw sproszkowany imbir, koper lub koperek, co ułatwi trawienie.

Jeśli masz konstytucję kapha, możesz stosować sproszkowany imbir, czarny pieprz lub kmin, aby strawić resztki toksyn. Możesz też sięgnąć po jakiekolwiek gorzkie lub ostre zioła, takie jak czosnek lub czarny pieprz, w celu pobudzenia ognia trawiennego.

Do jesiennych dań polecamy pikantne, rozgrzewające przyprawy. Liść laurowy i orientalny ajwan – pobudzają trawienie, łagodzą kaszel i przeziębienia, rozgrzewają, pomagają na ból brzucha. Z dodatkiem miodu lub kardamonu – mają działanie lecznicze.

Według ajurwedy kurkuma jest najlepszym lekiem na wiele dolegliwości. Ta żółta przyprawa poprawia trawienie, ma właściwości tonizujące, leczy kaszel, anemię, pozytywnie wpływa na cerę. To cenna przyprawa, która urozmaici smak wielu potraw. 

Kurkuma poprawia trawienie, utrzymuje florę bakteryjną jelit w równowadze, redukuje wzdęcia, ma właściwości tonizujące i jest naturalnym antybiotykiem. Z tego względu jest dobrym środkiem przeciwbakteryjnym dla osób przewlekle osłabionych lub chorych. Nie tylko oczyszcza krew, lecz także ją rozgrzewa i pobudza tworzenie nowych krwinek.

Kurkuma reguluje metabolizm w organizmie, korygując zarówno nadmiar, jak i niedobór składników odżywczych. Ułatwia trawienie białka. Jest znakomitą przyprawą do roślin strączkowych, warto ją dodawać do wszelkich potraw z soczewicą, fasolą, ciecierzycą i tofu.

Wprowadź do swojej diety

- produkty pełnoziarniste każdego rodzaju, zwłaszcza ryż, kasza i owies

- orzechy i nasiona, takie jak migdały, orzechy kokosowe, orzechy włoskie, orzechy pekan i sezam, pod warunkiem że nie są zbyt słone lub mocne prażone

- dobrej jakości tłuszcze pochodzenia roślinnego, takie jak olej sezamowy, oliwa z oliwek, olej słonecznikowy, a także masło i ghee (masło klarowane)

- słodkie przyprawy, na przykład: imbir, cynamon, kardamon, koper, kmin, kolendra, kurkuma, mięta, bazylia, kozieradka

Szukasz inspiracji kulinarnych? Szukasz ciekawych przepisów, dobrych przypraw? W naszych książkach znajdziesz wiele pomysłów, jak sprawić by zwyczajne posiłki nabrały rumieńców – sprawdź w zielonysklep.com

Przeczytaj także:

Jak przyrządzić pyszne zupy

Pieczona cebula

Herbatka z imbirem i kurkumą

Opracowanie na podstawie:

Joga ziół. Ziołolecznictwo ajurwedyjskie David Frawley, Vasant Lad. Książka ukazała się w serii a-ajurweda.pl, nakładem wydawnictwa a-ti sp z o.o., Kraków 2014.