Wiele ziół stosowanych w ajurwedzie ma właściwości wyciszające lub pobudzające umysł. Uspokajają i usprawniają pracę mózgu. Znajdują one zastosowanie w leczeniu, ale też w zaawansowanej jodze i medytacji.

Takie zioła można podzielić na trzy kategorie.

Zioła pobudzające umysł

Oprócz pobudzenia umysłu zioła te pobudzają także zmysły oraz zwiększają zdolności percepcyjne. Udrażniają kanały, poprawiają krążenie krwi w mózgu oraz usuwają nadmiar śluzu z organizmu. Polepszają zdolność postrzegania rzeczywistości, ułatwiając proces wglądu i medytacji. Typowe zioła to: tatarak, tulsi, bazylia, pippali, wawrzyn amerykański, szałwia, oman.

Zioła te przyjmuje się z ciepłą wodą i miodem (zwłaszcza z miodem starszym, który ma silniejsze właściwości wysuszające) w celu nasilenia ich działania. (zobacz – herbata Tulsi)

Zioła usprawniające pracę umysłu

Są to zioła, które zwiększają świadomość oraz wpływają pozytywnie na inteligencję. Należą do nich specjalne środki tonizujące i wspomagające umysł oraz tkanki nerwowe, podobne do ziół tonizujących ciało. Wyciszają rozedrgane nerwy, pomagając nam się skoncentrować oraz poczuć zadowolenie i radość. Często łagodzą ból.

Typowe zioła z tej kategorii to: brahmi, gotu kola, ashwagandha, haritaki, shatavari, nasiona lotosu. Zioła te, podobnie jak zioła tonizujące ciało, do których są podobne, zazwyczaj przyjmuje się z ciepłym mlekiem, nierafinowanym cukrem, surowym miodem, ghee oraz innymi produktami odżywczymi, które nasilają właściwości ziół. (zobacz – herbata Brahmi)

Zioła wyciszające umysł

Są to łagodne zioła uspokajające i przeciwbólowe, które ponadto wyciszają umysł przed medytacją. W mniejszym stopniu działają odżywczo niż zioła tonizujące umysł i lepiej nadają się do zmniejszania niepokoju i uspokajania pobudzonych nerwów.

Typowe zioła z tej kategorii to: waleriana, gałka muszkatołowa, kwiat passiflory, pieprz metystynowy, tarczyca, obuwik pospolity, nasiona szydlicy jujuby, jatamansi. (zobacz – herbata Jatamansi)

Zioła te można przyjmować z innymi substancjami łagodzącymi, takimi jak ghee lub żel aloesowy, co nasila ich właściwości uspokajające. Jatamansi jest uważane za najskuteczniejsze.

Opracowanie na podstawie:

Joga i ajurweda. Samouzdrawianie i samourzeczywistnienie. David Frawley. Książka ukazała się w serii a-ajurweda.pl, nakładem wydawnictwa A-ti information services, Kraków 2011.