W ajurwedzie zioła przyjmuje się z różnymi substancjami, które wzmagają ich działanie. Należy do nich ciepła woda, mleko, ghee. Takie nośniki substancji ziołowych nazywa się anupana.

Anupana wzmacniają terapeutyczne działanie ziół. Przykładowo suszony imbir podawany z miodem ma silniejsze działanie wykrztuśne. Anupana mogą łagodzić skutki uboczne ziół, na przykład pikantne przyprawy podaje się z mlekiem, aby nie zaostrzyć pitta. Mogą także być dodawane do smaku, aby lek był łatwiejszy do przełknięcia. Na ogół są stosowane tak jak zioła uzupełniające w mieszankach leczniczych.

Mogą działać ponadto jako katalizatory, czyli jogawahi, aby lek mógł łatwiej dotrzeć do głębszych i bardziej subtelnych tkanek ciała. Właśnie dlatego ghee jest używane jako anupana.

Anupana może sprawić, że zioło zacznie oddziaływać na inną doszę. Ghee znacznie zwiększa zdolność ziół do redukowania pitta i zmniejszania gorączki, olej sezamowy – do redukowania wata, a miód – do redukowania kapha. Ten sam lek przyjmowany z ghee może zmniejszać pitta, ale z miodem może oddziaływać na kapha.

Najprostszy sposób stosowania anupana to dodatek zimnej lub gorącej wody. Gorąca woda jest najlepsza w przypadku ziół zmniejszających wata i kapha, a zimna woda jest najbardziej wskazana do redukowania pitta.

Jednakże zioła zmniejszające gorączkę zawsze należy przyjmować z gorącą wodą. Zimna woda i zimne pokarmy nie są wskazane przy wysokiej gorączce. Gorączkę wywołuje stłumienie głównego ognia trawiennego, jego ciepło rozchodzi się wówczas po powierzchni ciała. Przyjmowanie zimnych substancji jeszcze bardziej tłumi ten ogień. Pragnienie i chęć picia zimnych napojów w chorobach przebiegających z wysoką gorączką można złagodzić, robiąc zimne kompresy i pijąc ciepłe herbatki.

Woda sprawia, że skutki działania ziół docierają do rasa – osocza. Miód ułatwia im dotarcie do krwi i mięśni, mleko – do osocza i krwi, a alkohol – do subtelniejszych tkanek oraz nerwów.

Nierafinowany cukier także można stosować jako anupana. Nasila on wzmacniające działanie ziół, mniej więcej na tej samej zasadzie co mleko. Wzmacnia osocze i krew, łagodzi gorąco oraz chroni tkanki, wspomagając metabolizm. Najważniejsze anupana to: zimna woda, gorąca woda, miód, ghee, masło, nierafinowany cukier, wywary lub napary ziołowe (takie jak imbirowy czy miętowy), soki owocowe, zupy na mięsie.

Zobacz ghee, cukier nierafinowany w zielonysklep.com

Przeczytaj także: Kurkuma – ajurwedyjskie remedium dla wszystkich

Opracowanie na podstawie:

Joga ziół. Ziołolecznictwo ajurwedyjskie, David Frawley, Vasant Lad, zielone-wydawnictwo.pl