Ilość potraw, które można przyrządzić z różnych gatunków ryżu, jest nieograniczona. Na słodko, na ostro, jako danie główne, jako deser, jako składnik zup i lecza - ryż stanowi ważny składnik kuchni na całym świecie. Ryż biały, brązowy, basmati... 

W czasach starożytnych zboża stanowiły podstawę leczniczych kleików ajurwedyjskich. W Indiach ryż przygotowywano jako lekki gulasz ze specjalnymi przyprawami.

Ugotowany ryż (zarówno brązowy, jak i basmati) zawiera dużą dawkę węglowodanów złożonych i niewielką ilość białka. Jest bogatym źródłem witaminy B oraz błonnika. Jest lekkostrawny.

Ryż, zwłaszcza ryż basmati, jest najpowszechniejszym zbożem w kuchni ajurwedyjskiej. Ryż basmati jest znakomity dla osób wata i pitta. Jest też dobrze tolerowany przez doszę kapha, ale w umiarkowanych ilościach. Ryż basmati i ryż brązowy bardzo dobrze stabilizuje doszę wata.

W kuchni ajurwedyjskiej ryż jest ważnym składnikiem wielu potraw. Popularne są zupy z fasoli, groszku oraz z soczewicy z przyprawami, podawane z dodatkiem ryżu – razem tworzą lekkostrawny posiłek bogaty w białko.

Ryż jest też składnikiem ajurwedyjskiej potrawy zwanej kiczadi. Kiczadi – połączenie ryżu i fasoli dal mung z przyprawami – to podstawa ajurwedyjskiego stylu życia. Zarówno ryż basmati, jak i fasolka mung dal są słodkie i wychładzające. Razem tworzą znakomicie zbilansowany posiłek, stanowiący doskonałe połączenie białek i równoważący wszystkie dosze.

Kiczadi – potrawa złożona z ryżu i dal mung jest lekkostrawna oraz dodaje siły i energii. Jest zalecana podczas diet oczyszczających, gdyż doskonale usuwa toksyny i odmładza komórki.

Ryż basmati mogą spożywać wszystkie dosze z korzyścią dla organizmu. Jest on lekko chłodzący, słodki, lekkostrawny. Łagodzi stan podrażnienia jelit i stany zapalne. Ponieważ jest lżejszy niż wiele innych zbóż, zaleca się go kapha, ale w małych ilościach. Jego chłód, słodycz i wilgotność są cenne dla pitta. Jest łatwostrawny.

Proces parboilingu, będący częścią przygotowania ryżu basmati przed wprowadzeniem go na rynek, zmniejsza zawartość witaminy B w porównaniu z ryżem brązowym. Jednak dzięki tej obróbce ryż staje się łatwiejszy do strawienia i zmniejszają się jego właściwości gazopędne.

Ryż brązowy oddziałuje inaczej niż ryż basmati; należy on do innego gatunku i jest inaczej przygotowany. Jego łuska pozostaje nienaruszona, przez co jest bardziej rozgrzewający, cięższy i wilgotny, a jego działanie mocniejsze. W smaku jest słodki i cierpki. Dzięki tym cechom wpływa równoważąco na wata, stabilizuje, rozgrzewa i nawilża. Te same cechy zaburzają lekko pitta i kapha.

W porównaniu z ryżem basmati twardość brązowego ryżu może niekiedy podrażniać jelita. Niektórzy terapeuci ajurwedyjscy używają brązowego ryżu w niewielkich ilościach, częściej wybierając basmati. Ryż brązowy zawiera duże ilości błonnika i witaminy B, dzięki czemu leczy zaparcia.

Ryż brązowy jest jednym z najbardziej stabilizujących zbóż, ponadto nie jest tak ciężki jak pszenica. Przygotowany pół na pół z jęczmieniem ryż brązowy może okazać się właściwym ziarnem dla pitta. W ajurwedzie zarówno ryż, jak i jęczmień ceni się za zdolność usuwania zmęczenia.

Dziki ryż ma podobne cechy i działanie jak brązowy, niemniej jednak zawiera o 50 procent więcej białka, dlatego jest bardziej rozgrzewający.

Wysokiej jakości ryż basmati oraz brązowy ryż basmati – znajdziesz w zielonysklep.com – zobacz tutaj.

Przeczytaj także:

Dieta praniczna

Zboża w diecie wegetariańskiej

Jak usprawnić pracę jelit

Opracowanie na podstawie:

Ajurwedyjska książka kucharska. Jak zdrowo żyć i dobrze się odżywiać. Amadea Morningstar, Urmila Desai. Książka ukazała się w serii a-ajurweda.pl, nakładem wydawnictwa a-ti sp. z o.o., Kraków 2015.